Felsefe

Yazar: Anthony F. Shaker Ömürlerinin önemli bir kısmını milyonlarca yıllık yaşamsal çevre değişimleri hakkında veriler toplamakla geçiren bilim insanları, insanların son yıllarda bir gezegenin cevherini hangi hızda ve ölçüde küle çevirdiğini gösteren ayrıntılı bir resim sunuyorlar. İklim politikasındaki toplu duyarsızlık bir yana, uzmanlıktan mahrum olan çoğumuz insanlığın yapıp ettiklerinde bir şeylerin yolunda gitmediğini zaten fark…

Yazar: Barbara Cassin* Umberto Eco bir keresinde “Avrupa’nın dili çeviridir.” demişti. Ya felsefi ve politik bir bakış açısından, çeviri yalnızca Avrupa’nın dili değil, dünyanın diliyse? Çevrilemezler Sözlüğü’nden (Le Vocabulaire européen des philosophies: dictionnaire des intraduisibles) hareketle,1Cassin, Barbara, ed. 2004. Le vocabulaire européen des philosophies, dictionnaire des intraduisibles. Paris: Seuil. politik bakımdan Avrupalı bir tavrı irdeleyeceğim:…

Yazar: François Dosse* Hadisenin dört bir yandan “geri dönüş”üne şahitlik ediyoruz.1Editörün notu: Fransızca “événement” kelimesi Türkçede sadece “hadise” ile karşılanmayabilir, “vaka” ve “olay” sözcükleri de muhtemel çevirilerdir. Özellikle tarihî hadise bağlamında “vaka” kelimesi, vakayinameler ve vakanüvisler göz önüne alındığında … Continue reading Fransız Gallimard Yayınları bünyesinde “Fransa’yı Yaratan Günler” dizisinin yeniden doğuşu, bunun birçok belirtisinden sadece…

Yazar: Yunus Kaya Sabah Ülkesi için 2019 yılında kaleme aldığım yazıda1 insan yaşamında son yüzyıllarda yaşanan değişimleri bazı temel göstergeler üzerinden ele almaya çalışmıştım. Bahsi geçen yazıda insan nüfusundaki artış, şehirli yaşamın hâkim yaşam biçimi hâline gelmesi, ekonomik dönüşüm ve sanayileşme, eski ve yeni uluslararası işbölümü ve ülkeler ve toplumlar arasındaki artan temas ve bağlar…

Yazar: Costica Bradatan Birine baktığınızda, birini dinlediğinizde,” diye soruyor Abdül, “o kişinin gerçekten bir hayatı var mı diye hiç düşündünüz mü?” Abdül, Mumbai’nin Annawadi gecekondu mahallesinde çöp ayrıştırıcısı ve Katherine Boo’nun unutulmaz biyografik romanı Sonsuz Güzelliklerin Ardında’nın baş karakteri. Ona göre “Köpek gibi yaşayan insanın bile bir nevi hayatı var”. Dünyanın en işlek merkezlerinden biri…

Yazar: Peter Szendy* Çocukluğumda göz kırpmadan ne kadar süre dayanabilirim diye merak ederdim bazen. Sanki kendi kendimle tutuştuğum bir iddiaydı. Bazen de bana meydan okuyanlarla yarışırdım: Rakibinden önce gözlerini kırpmamayı beceren kazanırdı. Nefesini mümkün olduğunca çok tutma oyunu da tabii ki bu yarışmanın bariz bir muadiliydi, mesela bir dakika suyun altında kalmak, ya da iki,…

Yazar: Marina McCoy* İmgelem (hayal) gücümüzün, hayatlarımıza farklı bakış açıları sunmak için günlük hayatta nasıl işlediğini düşünün. Herhangi bir günün akışı içinde, uzaklarda yaşayan bir akrabamı tekrar ziyaret edebileceğim zaman ne olacağını; şimdi toprağa ektiğim bir bitki çiçek açtığında çiçeklerin nasıl görüneceğini; dünya şu anki dünyamdan farklı bir siyasi düzene sahip olsa nasıl olacağını hayal…

Yazar: Dipesh Chakrabarty* Ekonomistleri bir yana bırakırsak – zaten çoğu, kendini sosyal bilimciden çok bilim insanı olarak görüyor– yorumlayıcı sosyal bilimler ve beşerî bilimler iklim değişikliği krizine karşılık vermede ekseriyetle ağır davrandılar, davranıyorlar. Bu durumun nedenini açıklamak zor olmasa gerek. Her şeyden evvel, iklim bilimcilerin seslerini siyasetçilere ve siyasete yön verenlere duyurması uzun zaman aldı….

Yazar: Ekrem Demirli Filozoflar açık ve anlaşılır kelimelerle şeyleri ve hadiseleri ifade edebilmeyi felsefenin hedefi sayarken herhangi bir kabiliyeti olmayan insanların da hitap kitlesi olduğu dinin sembollerle ve remizlerle konuştuğunu düşünmüşlerdi. Bu itibarla “din dili” denilen şey, gerçekte, burhanî anlatımın mukabilinde, dinin söylem tarzını dereceli anlama dönüştüren düşünceleri anlatır. Bu yönüyle başta Tanrı ve Ona…

Yazar: Timothy Mitchell* Altyapı üzerine yazmanın standart yolu, konuya mekân sorunundan başlamak ve zamanı bunun sonucu olarak ele almaktır. Altyapılar, ayrı noktaları birbirine bağlayan, aralarındaki hareketi kolaylaştıran kanallar ve bağlantılar oluşturur. Çin’in “Kuşak-Yol Girişimi”, altyapı ile mesafe yönetimi arasındaki bu ilişkiye güncel bir örnektir. Bu girişimin destekleyicileri, kıtaların birbirine eklemlenmesinin ve okyanusların birbirine bağlanmasının önemini…