Dosya

Yazar: İdris Bostan* II. Abdülhamid devri (1876-1909), müstemlekeci Avrupa devletlerinin Amerika kıtasından sonra artık gözlerini yaşlı Afrika kıtasına çevirdikleri ve etkin bir şekilde kıtanın maddi imkânlarını ele geçirme projeleri yaptıkları bir döneme tesadüf etmektedir. Bu devirde İngiltere, Fransa, İtalya ve Belçika’nın kendi güçleri nispetinde veya kendi aralarında yaptıkları ittifaklar oranında hisse kapmaya ve bu imkânlardan…

Yazar: Yusuf Ziya Gökçek Kolonyalizm, her şeyden evvel bir bağlantılandırma pratiğidir. Bu yargıya göre Avrupa merkezli tarih yazımında, Batı’nın hinterlandı ya da eski kolonisi olan ülkeler, kendilerine uzatılan uygarlaştırılma örüntülerinin içinde varlık bulmakta, görünmektedir. Afrika sinema tarih yazımında da benzer bir sorun görünmektedir. Sömürge ülkesinin hafızası ve öz bilinci güçlü bir ötekinin gölgesiyle –sömürgeci- ilişkilendirilmekte…

Yazar: Yalçın Çetinkaya Bir insanın ellerini bağlayabilir, onu tutsak edebilir, hayatını karartabilirsiniz. Bütün bunlara rağmen o insanın söyleyeceği bir sözü, mırıldanacağı bir ezgisi varsa, tutsakken de bu sözü söyler ve ezgisini mırıldanır. Hatta öyle ki, tutsakken söylediği sözler, mırıldandığı ezgiler daha etkili olurlar. Nelson Mandela, en güzel ve en etkileyici sözlerini tutsak olduğu dönemlerde söylemiştir….

Yazar: J. Daniel Elam* Sömürge karşıtlığı (Anti-colonialism) yirminci ve yirmi birinci yüzyıllarda birbiriyle bağlantılı iki kavrama göndermede bulunur: Tarihsel bir vaka ve eleştirel bir analitik. Tarihsel bir vaka olarak sömürge karşıtlığı sömürgeleştirilmiş ülkelerdeki imparatorluk yönetimlerine karşı çoğunlukla yirminci yüzyılın başlarında verilen mücadele anlamına gelir. Felsefi bir hareket ve eleştirel bir analitik olarak ise sömürge karşıtlığı…

Yazar: Kadir Özköse* Afrika’da tasavvuf gündelik hayatın bir gerçeğidir. Müslümanların Afrika kıtasına gelişleriyle birlikte züht ve tasavvuf hareketi de kıtada varlık kazanmaya başlamıştır. Şark tasavvufunun doğup geliştiği dönemlerde Mağrib tasavvufu da hayatiyet kazanmaya başlamıştır. Tasavvufi geleneğin Afrika’da neşvünema bulmasını sağlayan tasavvuf büyükleri arasında Zunnûn-ı Mısrî (ö.245/859), Ebu Abdullah Muhammed el-Mağribî (ö.299/911), Bünan-ı Hammal (ö.310/922), Ebu…

Yazar: Britta Frede* Moritanya İslam Cumhuriyeti, Sahra’nın batı ucunda yer alır ve kuzeyde Atlantik Okyanusu, Fas ve Cezayir, doğuda Mali ve güneyde Senegal ile komşudur. Ülkenin nüfusu, literatürde genellikle Morolar veya yerel konuşma dilinde “bizan” olarak anılan ve Hassaniyye lehçesiyle (Arapça lehçesi) konuşan çeşitli etnik dil gruplarından oluşmaktadır. Topluluk ayrıca Wolof, Soninke, Pulaar ve Bambara…

Yazar: Oludamini Ogunnaike* Üniversitenin ilk yıllarında, bir kitapçıda dolaşırken, beni neredeyse çığlık attıracak kadar heyecanlandıran bir kitap adı gözüme çarptı. Emmanuel Eze’nin editörlüğünü üstlendiği bir antoloji olan kitap African Philosophy (Afrika Felsefesi) adını taşıyordu. Kitabı anında satın aldım, üstelik gözlerimi satırlarından alamadığım için ev yolunda ağaçlara, elektrik direklerine çarpıyordum az kalsın. Gelgelelim, metni okudukça heyecanım…

Yazar: Shamil Jeppie* Tıpkı “Kaf Dağının ardında” deyimi gibi, bazı dillerde de “oradan ötesi Timbuktu” deyimi vardır. Bu deyimi bilen okurlar, aynı zamanda böyle bir yerin gerçekten var olup olmadığını da merak ederler. Fakat, Sahra Çölü’nde son yıllarda yaşanan olaylar hakkındaki haberler, “karanlık kıta” sözünü ya da ifadesini duymuş kişiler için ya da 19. yüzyıl…

Yazar: Hatice Uğur* Osmanlı Devleti’nin Afrika kıtası ile ilk teması 16. yüzyılda olmuştur. 1517’de Mısır’ın fethinden sonra Kuzey Afrika’daki Osmanlı hâkimiyeti, takip eden dört yüzyıl boyunca kıtanın diğer bölgelerine de yayılmıştır. 1917 yılında Osmanlı Devleti Trablusgarp’tan çekildiğinde kıtanın dört bir yanı ile askerî, siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda geliştirilmiş çok yönlü ilişkiler mevcut idi….

Yazar: Erik Gilbert* Yaklaşık on yıl kadar önce kendimi Belize’de bir arkeologla konuşurken buldum. Kısa süre önce, bir rehberin bana bir zamanlar 100.000’den fazla insana ev sahipliği yaptığını söylediği Caracol adlı bir Maya kentini ziyaret etmiştim. Rehberin söylediğine şüpheyle yaklaşmıştım, çünkü tüm Belize ulusunun o zamanki nüfusu 400.000’in altındaydı, bu nedenle buradaki birçok Maya kentinden…