Kültür-Sanat

Türkan Alvan & M. Hakan Alvan Buhûrîzâde Mustafa Itrî (v.1711) misk ü anber ve çiçek tütsüleri satan bir ailenin oğluydu. Şiirlerinde kullandığı “güzel ve latif çiçek kokusu” anlamına gelen mahlası Itrî de bu musıkî dehası çocuğun yüzyıllar sonra daha nice gönlü, ıtır kokan latif besteleriyle ferahlatacağının habercisiydi. Hayatı hakkında tartışmalı ve pek az bilgiye rağmen…

Selman Bayer Honoré de Balzac’ın yaklaşık sekiz yılda yazdığı üç ciltlik romanı Sönmüş Hayaller yalnızca İnsanlık Komedyası’nın değil dünya romanının da zirve eserleri arasında yer alır. Hayatının baharında iki gencin hikâyesine yoğunlaşan roman “İki Şair”, “Taşralı Bir Büyük Adam Paris’te” ve “Bir Yaratıcının Çektikleri” adlı üç bölümden oluşur. Romanda yalnızca bir sanatçının hazin öyküsünü okumayız…

Adem Beyaz* Platon’un eserleri arasında Mektuplar, sahte diyaloglarının hemen ardında yer alır. Mektuplar, Platon’un eserlerinin alışılagelmiş anlatım üslubunun dışında diyaloglar hâlinde değil de yalnızca tek bir kişinin muhataplarına hitabı olarak oluşturulmuştur. Günümüze on üç mektup ulaşmıştır; ele aldığı mevzuların daha anlaşılır kılınması için bu mektupların amaçlarına veya kronolojik bir sıralamaya göre değil de hitap ettikleri…

Mustafa Eroğlu Oryantalizmin Tanımı Oryantalizm kelimesinin kökü güneşin doğduğu yer anlamına gelen Latince orient kelimesine dayanmaktadır. Coğrafi olarak Orta Asya ve Ön Asya ülkelerini işaret etmek için kullanılır. Bu kavram Almancaya Latincede “doğmak ve yükselmek” anlamında kullanılan “oriri” fiilinden türemiş ve “Oriens” kelimesinden geçmiştir.[1] Ayrıca Alman literatüründe “Orient” sözcüğüne eş anlamı olarak yine Latinceden türeyen…

Rıdvan Aydınlı* Günümüzde pek çok kötü çağrışımı olan bir kelime goygoy. Sosyal medyada veya bizatihi gençlerle geçirilecek birkaç saatte, Türk Dil Kurumuna göre “eskimiş” olan bu eylemin (bkz. goygoyculuk) ve ism-i failinin (bkz. goygoycu) genç kuşakta her gün biraz daha artarak kullanılmakta olduğunu görebiliriz. Zaman içinde anlam kaymasına –ve belki genişlemesine– uğramış bu kavramın aynı…

Hasan Sevil* Tarikat–devlet ilişkisi tarih boyunca farklı şekillerde tezahür etmiştir. Bazen mesafeli, bazen çatışmalı olmuş ama çoğu zaman ortak gaye için mücadele etmişlerdir. Siyasi ve sosyolojik olarak farklı değerlendirmelere açık bu tarihî ilişkinin bir de kurumsal tarafı mevcuttur. Osmanlı askerî geleneğinde ordu şeyhliği sembolik bir makam ve gelenekli bir kurumdur. Ordunun psikolojik ve manevi yönünü…

Mustafa Hakan Alvan Müzik, insanın duygu ve düşüncelerini yine soyut bir düzlem olan melodilerle ortaya koyması sanatıdır. Bu soyut hissediş, sözlü bir yapıyla yani güfte ile birleşirse somutlaşır. Dünyadaki pek çok kültür sahasında olduğu gibi bizim kültür coğrafyamızda da aynı birliktelik söz konusudur. Enstrümantal eserler dışarıda bırakılacak olursa hemen her zaman güfte ile beste…

Haşim Şahin Tarihe meraklı okuyucuların sıklıkla karşılaştıkları kavramlardan birisi olan vak’a Arapça kökenli bir kelime olup, hadise, olay, mesele, muharebe, birini bir defada yere düşürmek gibi anlamları içerir. Vakı’a kelimesi de aynı kökten gelen ve aynı anlamda kullanılan bir diğer kelimedir. Bu kelimenin çoğulu ise vaka’i olup, Türkçede daha ziyade vekayi şeklinde seslendirilmiştir. Vak’a…

Adem Beyaz* Yazılı mektupların tarihçesi çok eski çağlara dayanır, elimize geçen en eski mektuplardan biri Sümer dilinde çivi yazısıyla yazılmış bir kil tablettir ve yaklaşık İ.Ö. 2100-2016 arasında bir zamana tarihlendirilir. Bu dönemde yazılmış kil tabletlerin büyük bir kısmını siyasi meseleleri, ticari kayıtları içeren mektuplar ve ayrıca şahsi mektuplar içerir. Ancak Eski Yunan toplumunda…

Havva Yılmaz Bilindiği üzere Türkiye’de sinemanın tarihi geç Osmanlı dönemine kadar uzanır.[1] Modernleşmenin olanca hızıyla toplumun tüm katmanlarına nüfuz etmeye başladığı bu dönemde, sinemanın ortaya çıkışı ve zamanla saray etkinliği olmaktan uzaklaşarak gündelik hayatın bir parçası hâline gelmesi, sinemanın içine doğduğu toplumsal iklimin sorunlarıyla en başından beri yüzleşmesine neden olmuştur. Dünya ölçeğinde yaşanan hızlı değişim…