Kültür-Sanat

Hakan Alvan* Balkan kökenli müderris bir babanın evladı olarak 1873 İstanbul’da doğan Akif, küçük yaşlardan itibaren İslam ilimlerinde babası tarafından yetiştirildi. Beraberinde sağlam bir Arapça tedrisinden geçen Akif, Farsça ve Fransızca da öğrendi. Bu yaşlarda dahi tabiatındaki şiire olan kabiliyet, ilgili çevrelerin dikkatini çekiyordu. İlk ve orta tahsilinden sonra baytar mektebini bitiren Akif, veterinerliğe başladı….

Selman Dilek Batı Medeniyetinin temellerine dair tartışma ile başladığım bir önceki yazıda, iddiaların ne kadar tutarsızlaşabildiğini Ramon Llull üzerinden yorumlamaya çalıştım. Sadece Batı’da değil, genel olarak kültürlerin gelişiminde farklı yorumlara müsait bir tarihsel arka plan mevcut. İçerisinde bulunulan politik ve sosyal psikoloji, tarihle nasıl bir irtibat kuracağımızı belirliyor. Eğer İslam ve Batı ayrıştırılacaksa Haçlı Seferleri…

Mustafa Hakan Alvan Hafız Kemal Efendi 21 Temmuz 1884’de İstanbul Şehremini Tatlıkuyu’da doğdu. Babası saraç Mehmed Âgâh Efendi’dir.  Annesi ise köklü bir İstanbul ailesinin kızı olan Feride Hanım’dır. Hafız Kemal Efendi biri kız, ikisi erkek olmak üzere üç kardeşin en büyüğüdür. İlk tahsiline Hırka-i Saadet Camii yakınlarındaki Bâki Ali Paşa Mahalle Mektebinde başladı ve hafızlık…

Selman Dilek Düşünce tarihinde “tasnif” uğraşılarının ideolojik bir teşebbüs olduğuna dair eleştiriden ne kadar kaçsam da her seferinde yeniden yüzleşmek zorunda kalıyorum. “Batı öncesi” birikimin nasıl konumlandırılacağı meselesini bir tarafa bırakalım, Hristiyan düşünce tarihinin yazımı dahi, hangi gelenek perspektifinden değerlendirildiği ile doğrudan ilişkili. Yaklaşım farklılıklarının arkasına saklanmış olan ideolojik tutumlar, kültürel kimlik tartışmalarında kendini ele…

Selman Bayer Sezai Karakoç Hatırat’ında Elâzığ Maden’de geçen erken çocukluğunda yaşadığı bir anısından söz eder. İki yaşındadır. Evde yalnızdır. Salondayken birdenbire yarı karanlıkta cinlerin sökün ettiğini fark eder. O kadar kalabalıktılar ki korkar, şaşırır. Kadınlar, çocuklar, epey renkli ve süslü elbiseler giymişler. Çalgılar, eğlenceler içinde düğün yapmaktadırlar. Şairin hatırladığına göre gelin götürmektedirler. Karakoç hatırasını naklettikten…

Mehmet Erken* Osmanlı devrindeki basılı kitap sayısı 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren istikrarlı bir şekilde artmış ve 20.yüzyıla gelindiğinde artık yerleşmiş bir kitap piyasası meydana gelmiştir. 1908 sonrasında yaşanan basın patlamasıyla beraber Arda Odabaşı’nın iddia ettiği gibi artık matbuat kapitalizmi diyebileceğimiz bir ekonomik döngü yerleşmiştir.[1] Bu yeni döngü, yazı ve kitap yazmanın ekonomik bir karşılığının…

Mustafa Hakan Alvan Yıl 1778, İstanbul Şehzâdebaşı’nda Kurban Bayramı arifesinde bir erkek çocuğu gözlerini dünyaya açar. Ailesi, doğan evlatlarına kurban kavramının sembol ismi olan Hz. İsmail’in adını verir. Bilindiği üzere Hz. İbrahim’in uzun yıllar çocuğu olmamıştı. Hz. İbrahim de ellerini açıp rabbine “Yâ Râb bana salihlerden olacak hayırlı bir evlat ver” diyerek yalvarıyordu. Kısa bir…

Gökhan Duman Yarım asırdan fazladır, yılın aynı vakitlerinde, Avrupa’nın farklı şehirlerinde, birbirinden uzak ama birbirine benzer telaşlar yaşanır. Temmuz… Günlerce, haftalarca beklenen, sayısız kez hayali kurulan “o” kavuşma mevsiminin habercisi… Her yıl yaz aylarında Avrupa’nın türlü şehirlerinden Anadolu’ya uzanan yolun adıdır “Sıla Yolu.” Bu uzun yol her şeyden önce bir göç yoludur.  Üzerinde taşıdığı yalnızca…

Mustafa Hakan Alvan Allah Resulü şöyle buyurdular: “Kim ki Ramazan ayı geldi diye sevinirse, Allah onun cesedine ateşi haram kılar.” Ramazan ayının geldiğine sevinmek sağlam bir imanın belirtisi olduğu gibi, oruç ibadetinden doğan manevi lezzetin özlenmesi anlamına da gelir. Ramazan ayının temel ibadeti olan orucun insana kazandırdığı hakikati Yunus Emremiz ne kadar güzel açıklar: “Sen…

Ahmet Aydın  Bir insanın zihnine nasıl girilebilir? Bu soru, başrolünü Leonardo DiCaprio’nun oynadığı Inception adlı filmin konusuydu. Dom Cobb rolündeki DiCaprio, bir makine aracılığıyla bir insanın zihnine giriyor ve ona bir düşünce ekmeye çalışıyordu. Tarihi incelediğimizde, “fikir ekmenin” yalnızca filmlerde olmadığını görebiliriz. Şair ve düşünürler insanların zihinlerine fikirler ekmezler mi? Evet, tarihin de gösterdiği üzere…