Sayı 74


02 Ocak 2023

Havva Yılmaz Bilindiği üzere Türkiye’de sinemanın tarihi geç Osmanlı dönemine kadar uzanır.[1] Modernleşmenin olanca hızıyla toplumun tüm katmanlarına nüfuz etmeye başladığı bu dönemde, sinemanın ortaya çıkışı ve zamanla saray etkinliği olmaktan uzaklaşarak gündelik hayatın bir parçası hâline gelmesi, sinemanın içine doğduğu toplumsal iklimin sorunlarıyla en başından beri yüzleşmesine neden olmuştur. Dünya ölçeğinde yaşanan hızlı değişim…

02 Ocak 2023

Adem Beyaz*   Yazılı mektupların tarihçesi çok eski çağlara dayanır, elimize geçen en eski mektuplardan biri Sümer dilinde çivi yazısıyla yazılmış bir kil tablettir ve yaklaşık İ.Ö. 2100-2016 arasında bir zamana tarihlendirilir. Bu dönemde yazılmış kil tabletlerin büyük bir kısmını siyasi meseleleri, ticari kayıtları içeren mektuplar ve ayrıca şahsi mektuplar içerir. Ancak Eski Yunan toplumunda…

02 Ocak 2023

Haşim Şahin   Tarihe meraklı okuyucuların sıklıkla karşılaştıkları kavramlardan birisi olan vak’a Arapça kökenli bir kelime olup, hadise, olay, mesele, muharebe, birini bir defada yere düşürmek gibi anlamları içerir. Vakı’a kelimesi de aynı kökten gelen ve aynı anlamda kullanılan bir diğer kelimedir. Bu kelimenin çoğulu ise vaka’i olup, Türkçede daha ziyade vekayi şeklinde seslendirilmiştir. Vak’a…

02 Ocak 2023

Mustafa Hakan Alvan   Müzik, insanın duygu ve düşüncelerini yine soyut bir düzlem olan melodilerle ortaya koyması sanatıdır. Bu soyut hissediş, sözlü bir yapıyla yani güfte ile birleşirse somutlaşır. Dünyadaki pek çok kültür sahasında olduğu gibi bizim kültür coğrafyamızda da aynı birliktelik söz konusudur. Enstrümantal eserler dışarıda bırakılacak olursa hemen her zaman güfte ile beste…

02 Ocak 2023

Hasan Sevil* Tarikat–devlet ilişkisi tarih boyunca farklı şekillerde tezahür etmiştir. Bazen mesafeli, bazen çatışmalı olmuş ama çoğu zaman ortak gaye için mücadele etmişlerdir. Siyasi ve sosyolojik olarak farklı değerlendirmelere açık bu tarihî ilişkinin bir de kurumsal tarafı mevcuttur. Osmanlı askerî geleneğinde ordu şeyhliği sembolik bir makam ve gelenekli bir kurumdur. Ordunun psikolojik ve manevi yönünü…

02 Ocak 2023

Yalçın Çetinkaya Eflâtun “Devlet” adlı eserinde müzik hakkında Sokrates, Adeimantos ve Glaukon arasında geçen konuşmayı nakleder. Bu konuşmada Yunan modları tartışılmaktadır. Modların insan ruhu üzerindeki etkileri konuşulurken, söz döner dolaşır Dor ve Frigya modlarına gelir. Dor ve Frigya modları, antik Yunan müziğinde önemli modlardır çünkü. Bu düşünürler tarafından Dor ve Frigya modları, özellikle Dor modu,…

02 Ocak 2023

James L. Taylor* Son elli yıldan fazla bir süre boyunca, şiddet hususunda gittikçe artan karmaşık analizlerin sonunda, barış ve çatışma teorisyenlerinin gösterdiği üzere, çoğu çatışmanın ortaya çıkma sebebi kimliklerimizi tehdit eden ve bizi—gerekirse şiddet kullanarak— bu kimlikleri korumaya dürtükleyen zımnen veya doğrudan algılanmış bir aşağılamadır. Kimliğin maddi hususlardan çok daha mühim olduğunu belirten bu görüş…

02 Ocak 2023

Metin İzeti* İnsan, fıtratı gereği bireysel olduğu kadar, sosyal yönü de olan bir varlıktır. İnsana ait bu iki cihetin tamamen birbirinden ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Bu anlamda insanın toplumsal yönünü içeren birlikte yaşama ahlakı hangi din, mezhep, ırk ve inanç olursa olsun tüm farklılıklara saygılı olmayı ifade eder. Fıtrata dayalı farklılıkları, yaratılışın ulvi tezahürünün bir…

02 Ocak 2023

Selman Bayer Edebiyatın binlerce yıllık geleneğinde hep bir iftihar tablosu olmuştur. Farklı dönemlerde, farklı coğrafyalarda ön plana çıkan, özellikle işaret edilen ve takdir edilen birçok edebî eser tarihe geçmiştir. Modern dönemle beraber Dünya Edebiyatı kavramı çerçevesinde birçok değerli liste oluşturulmuş ve zaman içerisinde güncellenmiştir. Bu listelerde muhtelif ayrışmalar olsa da genelde müşterek eserlerin sayısı daha…

02 Ocak 2023

Muhammed Bedirhan*   Gözlemleyebildiğimiz kadarıyla içinde yaşadığımız evren, sürekli bir devinim içinde ve yatışmaz bir yapıya sahiptir. Oluş ve bozuluşu yani sürekli değişim, devinim ve dönüşümü Ay-altı Âlem diye adlandırdığı düzeye özgü kabul etmekle beraber Ay feleğinin üstünde kalan âlemin sabit ve değişimden korunmuş olduğunu varsayan Aristocu kozmolojinin aksine modern kozmoloji, evreni bize şiddetin kol…