Yazı Arşivi

Yazar: Abdullah Başaran* Alman filozof Hans-Georg Gadamer’in Goethe’nin Yaşamımdan: Şiir ve Hakikat’ine (Aus Meinem Leben: Dichtung und Wahrheit) yaptığı göndermeyle ilk olarak 1971’de “Hakikat ve Şiir” (Wahrheit und Dichtung) başlığıyla yayımlanan “Şiir Sanatının Hakikat Arayışına Katkısı Üzerine” (Über den Beitrag der Dichtkunst bei der Suche nach der Wahrheit) yazısı, şiir ve hakikatin bir karşıtlık içerisinde…

Yazar: Burhanettin Tatar* Şiir ve hakikat arasındaki ilişki sorununun nasıl ele alınacağı genelde tarihsel bir tercih meselesidir. Zira şiir ve hakikate dair tasavvurlar tarihsel olarak değişim hâlindedir. Bugün de neyin şiir olarak görülüp görülmeyeceği evrensel düzeyde belirlenebilir değildir. Kimileri için şiir olan bir şey, bir başkası için pekâlâ şiir olarak görülmeyebilir. Hakeza hakikat tasavvurları da…

Yazar: Ahmet Taşğın* Türkistan’ı Balkanlara coğrafya ve irfan olarak bağlayan Hacı Bektâş-ı Velî’dir. Horasan irfanının iki ana noktası işitme ve görme üzerine kuruludur. Buna göre önce işitip ardından da görme gerçekleşmektedir. Çünkü Hak Teâlâ insana yolu gösterip öğrettiğinde onu işitme ve görme sahibi kılmıştır. Bunun için de Hacı Bektâş-ı Velî’nin hayatını konu alan eser, öncelikli…

Yazar: Haşim Şahin* Hacı Bektâş-ı Velî’nin Anadolu’ya geldiği yıl olan 1240 senesinde Selçukluların yıkılış süreci de başlamış bulunuyordu. Vefâi şeyhi Baba İlyas Horasani’nin başlattığı, Baba İshak başta olmak üzere çok sayıda Türkmen dervişinin, Türkmen aşiretlerinin ve kötü vergi politikasından bunalan hatırı sayılır bir halk kesiminin katıldığı bu isyan, Selçuklular tarafından kanlı bir şekilde bastırılmış olsa…

Yazar: Mustafa Özçelik* Mutasavvıf şairler tarafından yazılan/söylenen dinî ve tasavvufi konulu/temalı şiirler, Anadolu şiir ve musiki muhitlerinde ve halk arasında hep “ilahi” olarak adlandırılır. Tarikat muhitlerinde ise bunlara “nutk-ı şerif”, “nefes” denilmektedir. Hangi terimle/isimle adlandırırsak adlandıralım bu eserlerin cami ve tekke musikisinde büyük bir öneme sahip olduğunu bilmekteyiz. Hatta onlara yönelik bu ilgi belli bir…

Yazar: Ekrem Demirli Bir menkıbede anlatıldığına göre, Yunus Emre seyrüsülûkunun gidişatından memnun kalmayarak tekkeden ve şeyhinden ayrılmayı kafasına koyar. Böyle bir karara niçin vardığını menkıbe bize söylemiyor, lakin işin gerçeğini kestirmek hiç de güç değil. İlk örneğini Yunus Peygamber’de gördüğümüz üzere, bazen mürit anlaşılmadık şekilde tereddütler veya gelgitler yaşayarak yola dair endişelere kapılır, bıkkınlık ve…

Yazar: Asım Cüneyd Köksal* İslam düşüncesinde değerler tartışması “hüsn ve kubh” başlıkları altında ele alınmıştır. Hüsn ve kubh terimleri hem etik hem de estetik boyutu birlikte içeren kapsamlı terimlerdir. Bu itibarla yerine göre “iyilik-kötülük”, yerine göre de “güzellik-çirkinlik” şeklinde tercüme edilmelidir. Bu terimlerin kelam ve fıkıh usulü ilimlerini ilgilendiren anlamını; 1) insan fiillerinin şeri bildirimden…

Yazar: Richard Capobianco* 20. yüzyılın sonlarında Kıta felsefesinde görülen “dil”e dönüş, özgün felsefi sonuçlar doğurdu. Örneğin, var “olan”ın dile indirgenebilir olduğunu iddia etmek moda oldu; bu yaklaşıma göre “varlık” (ya da Heidegger’in Sein veya Seyn anlayışına gönderme yaparken, yaygın olarak kullanılan “Varlık”ı kullanayım) insan dilince kurulur ve onunla ölçülür. Bu iddiadaki felsefi müşkülleri başka çalışmalarda…

Yazar: Mohammed Rustom* Mevlânâ’nın kalbin inkişafı ve manevi hayat hakkında söylemek durumunda kaldığı şeyleri söylemesinden, ayrıca aşka dair o ince mısralarını yazmasından önce Arap ve Fars sufi geleneklerinde kendisini önceleyen pek çok üstat vardı. İran tasavvufunun en büyük yazarlarından biri de Ahmed Gazzâlî’nin (ö. 1126)11 Yaşamı ve düşüncesi hakkında hoş bir giriş şurada bulunabilir: Joseph…

Yazar: Babette Babich* Heidegger ve Düşüncenin Şöleni1Bu yazı ekteki makalenin kısaltılmış hâlidir: Babette Babich, “Heideggers Stil. Philosophie und Dichtung,” In: Heidegger-Jahrbuch 8. Heidegger und die Dichtung, ed. Alfred Denker, Holger Zaborowski, Jens Zimmermann (Freiburg, i B.: Alber, 2014), 54-73. “Soyut düşünce birçokları için zahmetli, ama güzel günlerde benim için bir şölen, bir sarhoşluk.”2Friedrich Nietzsche, Kritischen…