Sayı 85

Raúl Fornet-Betancourt*   Felsefe, büyük geleneğiyle haklı olarak gurur duyabilir ve duymalıdır da. Bundan bence kesinlikle şüphe duyulmamalı. Bana aynı derecede kesin olarak görünen şey, her çağın felsefesinin kendi gelişimi için bizzat felsefi gelenekle diyalog kurma zorunluluğudur. Bununla birlikte şu noktayı da göz önünde bulundurmak gerekir: Eğer felsefe bugün müzelik olmayacaksa, o hâlde “güncel felsefe”…

Asım Cüneyd Köksal*   İnsanın ne olduğuna ilişkin soru, düşünce tarihinde her büyük dönüşümün yaşandığı sıralarda yeniden sorulmuştur. Eski Yunan düşüncesinde ve İslam düşüncesinin altın çağında bu soruya verilen cevaplar hâlâ insanlık düşünce tarihinin dikkate değer mirası arasındadır. Rönesans ve Aydınlanma dönemlerinde insanın mahiyeti yeni bir araştırma ve farklı bir bakışın konusu olmuş; günümüzde de…

Burhanettin TATAR*   İnsan, kendi sınırlarını aşabildiği için kendisini fark edebilen bir varlıktır. O, kendi bedeninin sınırlarına göre dünyayı iç (enfüs) ve dış (âfak) şeklinde ikiye bölmekte ve bir araya getirmektedir. Cildimiz işbu bölme ve bir araya getirme eyleminin en başat imkân ve mahallî olduğu için tümüyle ne bize ne de dış dünyaya aittir. Aksine…

Erdal Yılmaz*   Filozoflar, birçok insana göre, gündelik hayatla doğrudan ilgisi olmayan, ilgisi olsa bile yaşamsal önem taşımayan hususlar üzerinde düşünür ve ürünler verirler. Diğer bir ifadeyle filozoflar olmasa da hayat olduğu gibi akıp gidecektir çünkü onların üretimi olan felsefenin, yaşamın niteliğini artırmada belirgin bir katkısı bulunmadığı düşünülür. Hatta bazıları, filozofların yaşam için çok da…

Nail Okuyucu*   İslam tarihinde sahabeyi takip eden nesiller, Tevbe suresinin 100. ayetinde geçen “muhacir ve ensara ihsan ile ittibâ edenler” ifadesinden hareketle genel olarak “tâbiûn” diye anılmakla birlikte, bu kelime özel olarak ikinci neslin adı olmuştur. Sahâbîleri tanıyarak Müslüman olan ve onların yolunu takip eden ikinci kuşağa Tâbiûn, onları takip eden üçüncü kuşak Müslümanlara…

Koert Debeuf*   1142’de, ölmeden bir yıl önce, Fransız düşünür ve rahip Petrus Abelardus son kitabını bitirdi. Latince yazılmış Collationes, bir Hristiyan, bir Yahudi ve bir filozof arasındaki diyaloğu aktarır. Ana karakter filozoftur. O, Hristiyanlık ile Yahudilikten hangisinin akla daha uygun olduğunu bilmek ister. İlk tartışma turunun sonunda filozof şu sonuca varır: Yahudiler aptal, Hristiyanlar…

Hayrettin Nebi Güdekli* Bilen öznenin neliği sorunu bağlamında gerek klasik gerek çağdaş dönemde tartışılan problem alanlarından birinin insanın idrak eden veya duyumsayan oluşunun dayanağının ne olduğu sorusuyla karşımıza çıktığını söyleyebiliriz. İnsanın neliği sorununun bir uzantısı olarak düşünebileceğimiz, idrak eden öznenin ne olduğu sorunu kelamcıların da gündemini meşgul etmiştir. Kelamcılar müdrik öznenin neliği sorununu özellikle canlılık,…

Ryan Kemp*   Spike Jonze’un “Her” (O) filmi (2013) öngörülü olduğunu öylesine kanıtladı ki ondan söz etmek neredeyse demode oldu.[1] Filmin ana karakteri Theodore, insanların birbirine el yazısı mektuplar gönderdiği yakın bir gelecekte yaşıyor ancak insanlar bu mektupları, eski stil yazıyı taklit eden bir yazılım kullanan profesyonel yazarlara yazdırıyorlar. Theodore da bu yazarlardan biri ve…

Ekrem Demirli       “Derileri der ki her şeyi konuşturan Allah bizi konuşturdu…” (Ayet-i Kerîme)   Modern dünyanın sorunlarını ele alırken kadim felsefe ve dinî geleneklerle arasındaki “kırılma” hatta kopuşu dikkate almaksızın değerlendirmek, kelime benzerlikleri üzerinden düşünce tarihinde süreklilik vehmetmek, yöntemsel bir hatadır. Bu nedenle günümüzde beden üzerindeki tartışmalar, birçok yönüyle bu çağa mahsustur…

Emre Şan*   Descartes’ın ünlü “ben’im varım” önermesinin[1] olduğu İkinci Meditasyon’unun başlığı şöyledir: İnsan zihninin doğası ve onu tanımanın bedeni tanımaktan daha kolay olduğu hakkında[2]. Başlıktaki hipotez ilk bakışta sorunlu görünür. Kartezyen yaklaşımda “daha kolay” ifadesi metafizik açıdan zihnin bedenden önce bilindiğini öne sürer. Oysa bedeni tanımak daha kolay değil midir? Fakat bölümü okumayı bitirdiğinizde…